Lãi suất cố định là gì? Ưu và nhược điểm của lãi suất cố định

Kiến thức chung

20/08/2025

Lãi suất cố định là một trong những hình thức tính lãi phổ biến trong các khoản vay tài chính. Với mức lãi được giữ nguyên trong suốt thời gian vay, hình thức này giúp người đi vay dễ dàng kiểm soát chi phí và lập kế hoạch tài chính ổn định. Vậy lãi suất cố định là gì? Hình thức này có những ưu nhược điểm nào trong lĩnh vực tài chính? Hãy cùng VPBank tìm hiểu chi tiết các kiến thức này ngay dưới đây.

1. Lãi suất cố định là gì?

Với những người lần đầu biết đến thuật ngữ này thì chắc sẽ không hiểu rõ lãi suất cố định là gì? Đây là mức lãi suất được giữ nguyên trong suốt thời gian vay, không thay đổi dù lãi suất thị trường có biến động.

Khi vay vốn với hình thức này, bạn sẽ biết trước chính xác số tiền lãi phải trả mỗi tháng bởi vì con số đó đã được ghi rõ trong hợp đồng ngay từ đầu. Hình thức này thường được áp dụng phổ biến cho các khoản vay ngắn hạn.

Hiểu rõ khái niệm lãi suất cố định là gì

Ví dụ: Bà A vay 15 triệu đồng trong 2 năm, với lãi suất cố định 12%/năm (tức 1%/tháng). Mỗi tháng, bà A sẽ trả cho ngân hàng một khoản:

Tiền gốc: 15.000.000 ÷ 24 tháng = 625.000 đồng
Tiền lãi: 15.000.000 × 1% = 150.000 đồng

Vậy tổng cộng mỗi tháng bà A phải trả 775.000 đồng, không thay đổi trong suốt 24 tháng.

Xem thêm: Lãi suất cho vay ngân hàng mới nhất 2025 hiện nay

2. Các yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến lãi suất cố định

Mặc dù là "cố định", nhưng mức lãi suất này được ngân hàng đưa ra dựa trên nhiều yếu tố khác nhau. Cụ thể:

Tình hình kinh tế chung: Khi lạm phát tăng cao hoặc ngân hàng trung ương siết chặt chính sách tiền tệ, lãi suất thị trường sẽ tăng. Khi đó, các ngân hàng cũng có thể tăng lãi suất cố định cho các khoản vay mới để đảm bảo lợi nhuận.
Chính sách riêng của từng ngân hàng: Mỗi ngân hàng có cách tính toán và điều chỉnh lãi suất khác nhau, tùy theo chiến lược kinh doanh và mức độ rủi ro mà họ chấp nhận.
Thời gian áp dụng lãi suất cố định: Lãi suất cố định thường chỉ áp dụng trong một khoảng thời gian nhất định (ví dụ 6 tháng, 1 năm...). Sau thời gian này, khoản vay có thể được tính theo lãi suất thả nổi hoặc được điều chỉnh theo quy định của ngân hàng tại thời điểm đó.

Một số yếu tố ảnh hưởng đến lãi suất cố định hiện nay

3. Ưu nhược điểm cơ bản của lãi suất cố định

Ngoài khái niệm lãi suất cố định là gì thì hiểu rõ ưu và nhược điểm của lãi suất cố định sẽ giúp bạn đưa ra quyết định vay vốn phù hợp với khả năng tài chính và mục tiêu cá nhân của mình.

3.1 Ưu điểm

Các khoản vay với lãi suất cố định thường mang lại những ưu điểm sau:

Chi tiêu dễ kiểm soát: Vì số tiền trả hàng tháng không thay đổi, bạn có thể lên kế hoạch tài chính rõ ràng, tránh bất ngờ trong quá trình trả nợ.
Không lo lãi suất biến động: Khi thị trường có biến động hoặc lãi suất tăng cao, bạn vẫn giữ nguyên mức lãi cũ. Điều này mang lại cảm giác an tâm và dễ dàng hơn trong suốt thời gian vay.

Xem thêm: Vay tiêu dùng - Vay tín chấp theo lương

Ưu điểm nổi bật khi lựa chọn các khoản vay với lãi cố định

3.2 Nhược điểm

Bên cạnh những ưu điểm trên thì hình thức lãi suất này vẫn có một vài điểm hạn chế như:

Không được hưởng lợi nếu lãi suất giảm: Nếu thị trường giảm lãi suất, người vay theo lãi suất cố định vẫn phải trả mức cũ, không được điều chỉnh xuống.
Thường cao hơn ban đầu: Ngân hàng thường đặt mức lãi suất cố định cao hơn lãi suất thả nổi tại thời điểm ký hợp đồng để phòng rủi ro trong tương lai.

Xem thêm: Vay thế chấp sổ đỏ/ sổ hồng 2025: Điều kiện, thủ tục có khó?

4. Phân biệt lãi suất cố định và lãi suất thả nổi

Lãi suất cố định và lãi suất thả nổi là hai hình thức phổ biến trong các khoản vay, mỗi loại có đặc điểm riêng và phù hợp với từng mục tiêu tài chính khác nhau.

Lãi suất cố định là mức lãi suất được giữ nguyên trong một khoảng thời gian đã cam kết, thường là toàn bộ kỳ hạn hoặc trong vài năm đầu của khoản vay. Hình thức này mang lại sự ổn định và dễ dàng lập kế hoạch chi tiêu, đặc biệt phù hợp với những ai ưu tiên sự chắc chắn và muốn kiểm soát tốt dòng tiền hàng tháng.
Ngược lại, lãi suất thả nổi được điều chỉnh định kỳ (thường mỗi 3 hoặc 6 tháng) dựa trên biến động của thị trường. Đây là lựa chọn linh hoạt, phù hợp với người vay có khả năng chấp nhận rủi ro, mong muốn tận dụng các đợt giảm lãi suất để tiết kiệm chi phí vay.

Phân biệt hai khoản lãi suất cố định và thả nổi hiện nay

Xem thêm: Lãi suất tiết kiệm ngân hàng nào cao nhất hiện nay?

Vậy nên tùy theo nhu cầu và khả năng tài chính của mình, người vay nên cân nhắc kỹ lưỡng giữa sự ổn định của lãi suất cố định và tiềm năng tiết kiệm của lãi suất thả nổi.

Để giúp mọi người hiểu rõ hơn về hai kiểu lãi suất này, dưới đây là bảng so sánh chi tiết:

Tiêu chí	Lãi suất cố định	Lãi suất thả nổi
Khả năng thay đổi	Không thay đổi trong suốt thời gian cam kết hoặc trong một khoảng thời gian nhất định	Thay đổi định kỳ (thường 3–6 tháng/lần) theo biến động của thị trường
Tính ổn định	Ổn định, dễ dự đoán chi phí hàng tháng	Biến động theo thị trường, có thể tăng hoặc giảm bất ngờ
Ưu điểm	- Dễ lập kế hoạch tài chính - Biến động lãi suất không tác động đến kiểu lãi suất này	- Có thể giảm chi phí nếu lãi suất thị trường giảm - Linh hoạt theo thị trường
Nhược điểm	- Thường khoản lãi sẽ cao hơn một chút - Người vay không thể tận dụng được khi lãi suất giảm	- Có rủi ro tăng chi phí nếu lãi suất thị trường tăng - Khó dự đoán số tiền phải trả
Đối tượng phù hợp	- Người thích sự ổn định - Người có thu nhập cố định, muốn kiểm soát tài chính	- Người có khả năng chấp nhận rủi ro lớn, thích mạo hiểm - Người kỳ vọng lãi suất giảm trong tương lai