Chuyển đổi số ngành ngân hàng - Cơ hội và thách thức

Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ số đang tạo ra những thay đổi mạnh mẽ trong ngành ngân hàng. Từ giao dịch trực tuyến, trí tuệ nhân tạo và Blockchain đều là sự thay đổi rõ rệt trong chiến lược chuyển đổi số ngành ngân hàng. Vậy chuyển đổi số ngành ngân hàng là gì, cơ hội và những rào cản lớn nhất trong hành trình số hóa của ngành ngân hàng tại Việt Nam ra sao. Hãy cùng VPBank tìm hiểu ở nội dung sau đây nhé.

1. Chuyển đổi số là gì?

Chuyển đổi số (Digital Transformation) là quá trình tích hợp công nghệ kỹ thuật số vào mọi hoạt động của tổ chức, doanh nghiệp nhằm thay đổi căn bản cách thức vận hành, cung cấp giá trị cho khách hàng và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Điểm khác biệt lớn nhất giữa chuyển đổi số và số hoá đơn thuần là, số hoá chỉ biến đổi dữ liệu từ dạng vật lý sang dạng số. Còn chuyển đổi số bao hàm cả việc thay đổi mô hình kinh doanh, văn hoá tổ chức và phương thức tương tác với khách hàng.

Về cơ bản, chuyển đổi số là hành trình dài hạn, đòi hỏi sự thay đổi từ cốt lõi chứ không chỉ phải giải pháp công nghệ tức thời.

Chuyển đối số là gì?

Xem thêm: Ngân hàng số là gì? Vì sao bất kỳ ai cũng nên sử dụng?

2. Chuyển đổi số trong ngân hàng là gì?

Chuyển đổi số trong ngành ngân hàng là quá trình áp dụng công nghệ số hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), Blockchain, điện toán đám mây (Cloud Computing),... vào các quy trình vận hành và dịch vụ tài chính nhằm nâng cao trải nghiệm người dùng, tối ưu chi phí và tạo ra mô hình ngân hàng linh hoạt, thông minh hơn.

Ví dụ điển hình của chuyển đổi số ngành ngân hàng có thể kể đến:

• Mở tài khoản trực tuyến không cần đến quầy giao dịch.

• Sử dụng chatbot AI để hỗ trợ khách hàng 24/7.

• Phân tích dữ liệu lớn để cá nhân hoá sản phẩm tài chính.

Chuyển đổi số trong ngành ngân hàng được xem là cách ngân hàng tái định nghĩa giá trị phục vụ và đổi mới nhằm có thể thích ứng nhanh với kỳ vọng mới của người dùng số.

Chuyển đổi số ngành ngân hàng giúp phục vụ khách hàng một cách tốt nhất

Tham khảo: Điểm danh top 8 ngân hàng số hiện đại được ưa chuộng nhất

3. Tình hình chuyển đổi số trong ngành ngân hàng hiện nay

Dưới ảnh hưởng của xu thế toàn cầu thì công cuộc chuyển đổi số ngành ngân hàng đã trở thành yêu cầu tất yếu và là điều kiện sống còn để các ngân hàng thương mại (NHTM) duy trì sức cạnh tranh và phát triển bền vững.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã ban hành Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 (Quyết định 810/QĐ-NHNN), đặt mục tiêu xây dựng hệ sinh thái ngân hàng số hiện đại, bảo mật, thân thiện và toàn diện. Song song đó, các đề án như Đề án 06 giúp tích hợp Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, ứng dụng CCCD gắn chip, tài khoản định danh điện tử (VNeID),.. đang góp phần đẩy nhanh quá trình số hoá hoạt động ngân hàng.

Đặc biệt, các ngân hàng lớn như VPBank cũng đã thành lập bộ phận ngân hàng số chuyên trách, đầu tư vào công nghệ mới, tự động hóa quy trình và bảo mật thông tin nhằm nâng cao trải nghiệm người dùng.

Có thể nói, chuyển đổi số đang là kim chỉ nam của ngành ngân hàng. Đây là hành trình sự thay đổi về công nghệ, tư duy quản lý, văn hoá tổ chức và nâng cao năng lực nhân sự.

Các ngân hàng thương mại ở Việt Nam đang từng bước chuyển đổi số 

4. Lợi ích chuyển đổi số ngành ngân hàng

Chuyển đổi số ngành ngân hàng đem đến nhiều cơ hội tăng trưởng, đổi mới và nâng cao giá trị dịch vụ tài chính. 

4.1 Tiện lợi, bảo mật và tiết kiệm chi phí

Một trong những lợi ích nổi bật của việc chuyển đổi số ngành ngân hàng là sự tiện lợi vượt trội cho khách hàng. Chỉ với vài thao tác trên điện thoại, người dùng có thể mở tài khoản, chuyển tiền, thanh toán hoá đơn hoặc thậm chí vay vốn mà không cần đến chi nhánh ngân hàng.

Bên cạnh đó, chuyển đổi số giúp tăng cường bảo mật thông tin cá nhân và giao dịch. Các công nghệ tiên tiến như xác thực sinh trắc học, mã hóa dữ liệu đa lớp, bảo mật đa yếu tố cũng đang được triển khai rộng rãi để bảo vệ người dùng khỏi các rủi ro tài chính ngày càng tinh vi.

4.2 Tự động hoá, tiết kiệm thời gian, hợp xu hướng

Việc tích hợp AI (trí tuệ nhân tạo), Big Data giúp ngân hàng tối ưu hóa các quy trình nghiệp vụ, tiết kiệm thời gian xử lý hồ sơ cũng như giảm tải một số công việc thủ công nhằm tối ưu nhân lực cho các nhiệm vụ mang tính chiến lược hơn.

Không chỉ giúp nâng cao năng suất làm việc, quá trình này còn đưa ngân hàng tiến gần hơn với các xu hướng công nghệ tài chính (fintech) trên thế giới, từ đó bắt kịp nhu cầu khách hàng trong thời đại số hoá.

Chuyển đổi số giúp khách hàng có thể linh hoạt hơn khi thanh toán, giao dịch

5. Thách thức của các ngân hàng khi chuyển đổi số

Mặc dù chuyển đổi số ngành ngân hàng mở ra nhiều cơ hội, nhưng phương hướng này cũng có những thách thức dành cho ngân hàng. Từ việc đảm bảo an ninh dữ liệu, thay đổi tư duy lãnh đạo cho đến việc thích nghi với hành vi người tiêu dùng, mỗi thách thức đều đòi hỏi chiến lược giải quyết tổng thể và lâu dài.

5.1 An ninh thông tin

Khi mọi giao dịch và dữ liệu người dùng đều diễn ra trên nền tảng số thì việc đảm bảo an ninh thông tin cần đặt lên hàng đầu. Do đó, các ngân hàng đang phải đối mặt với các yếu tố như:

• Bảo mật dữ liệu khách hàng trước các mối đe dọa ngày càng tinh vi.

• Tuân thủ quy định pháp lý như Luật An toàn thông tin mạng, Nghị định về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

• Đầu tư lớn vào hạ tầng an ninh mạng, hệ thống giám sát rủi ro và đội ngũ chuyên gia bảo mật.

Nếu không kiểm soát tốt, rủi ro an ninh có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin người dùng và uy tín thương hiệu.

5.2 Thay đổi văn hoá tổ chức

Chuyển đổi số không thể thành công nếu văn hoá tổ chức không thay đổi, đặc biệt ở các ngân hàng truyền thống với mô hình vận hành cứng nhắc. Một số khó khăn khi cần thay đổi văn hóa của tổ chức như:

• Cán bộ nhân viên ngại đổi mới, quen với quy trình thủ công.

• Thiếu kỹ năng số, đặc biệt ở tầng lớp nhân sự trung niên.

• Lãnh đạo chưa thực sự cam kết, hoặc chỉ giao phó cho bộ phận công nghệ mà không có sự đồng hành chiến lược.

Do đó, các ngân hàng cần đào tạo lại nhân sự, truyền thông nội bộ hiệu quả và gắn chuyển đổi số với mục tiêu phát triển dài hạn của từng phòng ban.

5.3 Thay đổi thói quen sử dụng dịch vụ ngân hàng

Mặc dù tầng lớp trẻ đã quen với dịch vụ số, nhưng nhiều nhóm khách hàng, đặc biệt ở vùng nông thôn, người cao tuổi thường tin tưởng vào giao dịch trực tiếp tại quầy. Vì vậy, các ngân hàng nên làm công tác truyền thông, đào tạo vào phổ cập tài chính cho từng nhóm đối tượng khách hàng cụ thể về việc thay đổi thói quen sử dụng dịch vụ ngân hàng qua app.

Chuyển đổi số ngành ngân hàng ở Việt Nam còn gặp nhiều khó khăn về vấn đề an ninh thông tin

6. Ứng dụng của công nghệ Blockchain trong ngân hàng

Trong hành trình chuyển đổi số ngành ngân hàng, công nghệ Blockchain thể hiện vai trò quan trọng và rõ rệt hơn. Với khả năng lưu trữ và xử lý dữ liệu một cách an toàn, minh bạch và không thể chỉnh sửa, Blockchain giúp các ngân hàng nâng cao hiệu quả và độ tin cậy trong vận hành.

Một số ứng dụng cụ thể của công nghệ Blockchain trong ngành ngân hàng như:

• Chuyển tiền quốc tế nhanh hơn, chi phí thấp.

• Tự động hóa bằng hợp đồng thông minh.

• Xác minh danh tính nhanh, chính xác hơn.

• Chống giả mạo và gian lận giao dịch.

Hiện nay, VPBank đang từng bước áp dụng công nghệ Blockchain để hỗ trợ đắc lực trong hoạt động vận hành và phục vụ khách hàng hiệu quả hơn.

Công nghệ Blockchain được áp dụng vào các ngân hàng thương mại

Có thể bạn quan tâm: 

• Top 10 ngân hàng thương mại uy tín, tốt nhất Việt Nam 2025 | VPBank
• Vay tín chấp theo lương ngân hàng nào lãi suất thấp 2025?
• Vay thế chấp sổ tiết kiệm tại VPBank giải ngân sau 1 phút

VPBank hy vọng qua bài viết này giúp khách hàng hiểu rõ hơn về chuyển đổi số ngành ngân hàng cũng như lợi ích và thách thức của việc chuyển đổi số. Con đường chuyển đổi số không hề dễ dàng, yêu cầu các ngân hàng phải bắt kịp tiêu chuẩn quốc tế để có thể phục vụ khách hàng ngày một tốt hơn.