Lợi nhuận thuần là gì? Vai trò, ý nghĩa và công thức tính
Kiến thức chung
20/08/2025
Lợi nhuận thuần là chỉ số tài chính quan trọng giúp doanh nghiệp đánh giá chính xác hiệu quả kinh doanh sau khi đã trừ mọi chi phí. Đây là căn cứ để đưa ra quyết định đầu tư, quản trị chi phí và phát triển bền vững. Ở bài viết này, VPBank sẽ giúp bạn hiểu rõ lợi nhuận thuần là gì, vai trò, ý nghĩa và cách tính lợi nhuận thuần một cách dễ dàng, chính xác nhất.
1. Lợi nhuận thuần là gì?
Lợi nhuận thuần (Net Profit) còn gọi là lợi nhuận ròng. Đây là phần lợi nhuận mà doanh nghiệp còn lại sau khi đã trừ hết tất cả các chi phí liên quan đến hoạt động kinh doanh. Những chi phí này bao gồm:
-
Giá vốn hàng bán (chi phí để tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ).
-
Chi phí tài chính (như lãi vay).
-
Chi phí bán hàng.
-
Chi phí quản lý doanh nghiệp.
-
Thuế thu nhập doanh nghiệp
Nói một cách đơn giản, lợi nhuận thuần chính là khoản lời thực sự mà doanh nghiệp kiếm được sau khi đã tính hết mọi khoản chi tiêu. Chỉ số này là thước đo để đánh giá xem công ty có đang kiếm lời tốt hay không trong một kỳ kinh doanh cụ thể, ví dụ như một quý hay một năm.
Lợi nhuận thuần là gì?
Xem thêm: Cách tạo tài khoản ngân hàng cho học sinh dưới 18 tuổi online
2. Công thức tính lợi nhuận thuần
Công thức tính lợi nhuận thuần bằng cách lấy doanh thu thuần trừ đi tất cả các khoản phí của doanh nghiệp, cụ thể như sau:
Lợi nhuận thuần = Doanh thu thuần - (Giá vốn hàng bán + Chi phí hoạt động + Chi phí tài chính + Thuế)
Lưu ý: Tất cả các chi phí hoạt động (bán hàng, quản lý, tài chính), thuế cũng như các khoản chi khác phải cùng trong một khoảng thời gian nhất định.
Công thức trên giúp bạn tính được lợi nhuận thực tế của công ty sau khi đã trừ toàn bộ các chi phí liên quan đến hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, nếu muốn đánh giá hiệu quả kinh doanh của từng sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể, bạn cần phải tính riêng lợi nhuận của từng mặt hàng hoặc dịch vụ thay vì nhìn vào tổng thể.
Ví dụ về cách tính: Một công ty có các số liệu tài chính như sau
Hạng mục |
Số tiền (VNĐ) |
Doanh thu thuần |
3,500,000,000 |
Giá vốn hàng bán |
2,000,000,000 |
Chi phí hoạt động |
700,000,000 |
Chi phí tài chính |
300,000,000 |
Thuế thu nhập doanh nghiệp |
200,000,000 |
Tính lợi nhuận thuần như sau:
Lợi nhuận thuần = 3,500,000,000 – (2,000,000,000 + 700,000,000 + 300,000,000 + 200,000,000) = 300,000,000 đồng
Cách tính lợi nhuận thuần chính xác
Xem thêm: Hạn mức thẻ tín dụng là gì? 2 cách nâng hạn mức đơn giản nhất
3. Phân biệt lợi nhuận thuần và lợi nhuận gộp
Lợi nhuận gộp và lợi nhuận thuần là hai chỉ số tài chính quan trọng, đều phản ánh khả năng sinh lời. Tuy nhiên, hai chỉ số này được cách tính và đánh giá khác nhau. Phân biệt lợi nhuận thuần và lợi nhuận gộp như sau:
Tiêu chí |
Lợi nhuận thuần |
Lợi nhuận gộp |
Định nghĩa |
Là số tiền còn lại sau khi đã trừ tất cả chi phí: giá vốn, chi phí vận hành, tài chính và thuế. |
Là phần chênh lệch giữa doanh thu và chi phí trực tiếp để sản xuất/sản phẩm. |
Chi phí tính đến |
Tính toàn bộ chi phí hoạt động của doanh nghiệp. |
Chỉ tính chi phí trực tiếp (như nguyên vật liệu, sản xuất, vận chuyển, bán hàng). |
Mức độ phân tích |
Đánh giá hiệu quả hoạt động tổng thể trong một khoảng thời gian. |
Đánh giá hiệu quả sinh lời của từng sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể. |
Tầm quan trọng |
Là chỉ số then chốt để đánh giá tình hình tài chính tổng thể của doanh nghiệp. |
Là chỉ số quan trọng để so sánh hiệu quả từng mặt hàng hoặc dịch vụ. |
Sự khác biệt của lợi nhuận thuần và lợi nhuận gộp
Xem thêm: Cách đọc báo cáo tài chính nắm trọn tình hình doanh nghiệp
4. Vai trò của lợi nhuận thuần
Lợi nhuận là yếu tố sống còn đối với mọi doanh nghiệp, bởi chỉ số này phản ánh hiệu quả hoạt động và quyết định khả năng tồn tại trên thị trường. Nếu không tạo ra lợi nhuận, doanh nghiệp không thể trang trải chi phí, trả nợ, duy trì hoạt động hay mở rộng quy mô. Tình trạng thua lỗ kéo dài có thể dẫn đến phá sản và bị loại khỏi cuộc cạnh tranh.
Ngoài ra, lợi nhuận giúp doanh nghiệp tái đầu tư phát triển và nâng cao phúc lợi cho người lao động. Nhờ có lợi nhuận, doanh nghiệp có thể đổi mới trang thiết bị, mở rộng sản xuất và tạo ra môi trường làm việc ổn định với thu nhập tốt hơn cho nhân viên. Lợi nhuận thuần không chỉ là mục tiêu, mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển toàn diện của doanh nghiệp.
Lợi nhuận thuần góp phần thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp
Xem thêm: Tín dụng doanh nghiệp là gì? Hướng dẫn đăng ký chi tiết
5. Ý nghĩa của lợi nhuận thuần
Lợi nhuận thuần không chỉ là con số cho biết doanh nghiệp đang lãi hay lỗ, mà còn là thước đo phản ánh sức khỏe tài chính và hiệu quả kinh doanh thực sự. Chỉ số này giúp chủ doanh nghiệp nhận diện sớm các vấn đề trong hoạt động kinh doanh, từ đó có căn cứ để điều chỉnh kế hoạch và xây dựng chiến lược dài hạn hiệu quả hơn.
Không chỉ có ý nghĩa nội bộ, lợi nhuận thuần là cơ sở quan trọng để cổ đông và nhà đầu tư đưa ra quyết định. Khi chỉ số này giảm, giá trị cổ phiếu thường sụt giảm, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của cổ đông. Ngược lại, lợi nhuận thuần ổn định hoặc tăng trưởng sẽ củng cố niềm tin và thu hút thêm vốn đầu tư.
Với nhà đầu tư, lợi nhuận thuần giúp dự đoán khả năng sinh lời của doanh nghiệp trong tương lai. Từ đó, nhà đầu tư xác định có nên rót vốn hay không và mức đầu tư phù hợp là bao nhiêu.
Ý nghĩa của lợi nhuận thuần đối với nhà đầu tư
6. Các nguyên tắc giúp doanh nghiệp tối ưu lợi nhuận thuần hiệu quả
6.1. Kiểm soát chi phí
Một trong những cách quan trọng nhất để tăng lợi nhuận là quản lý chi phí hiệu quả. Doanh nghiệp cần tìm cách cắt giảm chi phí hợp lý nhưng không làm giảm chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ.
Ví dụ: Tìm nhà cung cấp giá tốt hơn, sử dụng công nghệ hiện đại để tăng năng suất, hoặc tinh gọn quy trình làm việc để tiết kiệm thời gian và nguồn lực.
Tuy nhiên, cần tránh việc cắt giảm chi phí một cách cực đoan, vì điều đó có thể ảnh hưởng đến chất lượng và uy tín của doanh nghiệp.
6.2. Tối đa doanh thu
Bên cạnh việc tiết kiệm chi phí, doanh nghiệp có thể tìm cách tăng doanh thu để lợi nhuận thuần tăng lên. Điều này có thể thực hiện thông qua các việc như:
-
Mở rộng thị trường, tiếp cận khách hàng mới.
-
Ra mắt sản phẩm/dịch vụ mới.
-
Tăng sản lượng bán ra.
Điều quan trọng là tăng doanh thu mà không để chi phí tăng theo tỷ lệ quá lớn, tránh rủi ro tài chính không kiểm soát được.
6.3. Quản lý dòng tiền
Lợi nhuận cao nhưng không có tiền mặt trong tay thì doanh nghiệp vẫn sẽ gặp khó khăn khi kinh doanh. Vì vậy, quản lý dòng tiền tốt là yếu tố quan trọng nên doanh nghiệp cần:
-
Lập kế hoạch dòng tiền rõ ràng.
-
Theo dõi sát các khoản thu – chi.
-
Chủ động cân đối giữa chi tiêu và đầu tư.
Một doanh nghiệp biết kiểm soát dòng tiền sẽ vừa đảm bảo thanh toán đúng hạn, vừa có khả năng mở rộng kinh doanh.
6.4. Sử dụng công cụ quản lý
Các phần mềm và công cụ quản lý hiện đại giúp doanh nghiệp quản lý tài chính và vận hành hiệu quả hơn.
Ví dụ:
-
Phần mềm quản lý tài chính: theo dõi chi phí, lập kế hoạch chi tiêu hợp lý.
-
Phần mềm quản lý kho: giúp kiểm soát hàng tồn, tránh thất thoát.
-
Phần mềm quản lý sản xuất: tối ưu hóa quy trình, giảm lãng phí nguyên vật liệu.
Việc ứng dụng công cụ phù hợp không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn tăng tính minh bạch và khả năng ra quyết định chính xác.
Nguyên tắc tối ưu lợi nhuận thuần hiệu quả
Có thể bạn quan tâm:
-
Vay thế chấp sổ đỏ/ sổ hồng 2025: Điều kiện, thủ tục có khó?
-
Tài khoản ngân hàng là gì? Có mấy loại? Cách lựa chọn tối ưu
-
Top 3 ngân hàng vay nhanh online trả góp theo tháng chỉ cần CMND
Hiểu rõ lợi nhuận thuần là gì giúp doanh nghiệp nắm bắt chính xác tài chính, dễ dàng đưa ra các quyết định kinh doanh chiến lược và hiệu quả hơn. Trong hành trình nâng cao hiệu quả kinh doanh, nhiều doanh nghiệp đã và đang hợp tác cùng VPBank để tiếp cận các giải pháp tài chính linh hoạt, hỗ trợ quản trị chi phí và tối ưu lợi nhuận.
Với mạng lưới dịch vụ đa dạng, công nghệ hiện đại và sự đồng hành chiến lược, VPBank là lựa chọn đáng tin cậy cho doanh nghiệp muốn phát triển bền vững trên thị trường.